Ukrajinśki majstry fechtuvannia vmijuť domahatysia velykych peremoh na olimpijśkych turnirach
Perše
zoloto dlia Ukrajiny na CHCHCH litnich Olimpijśkych ihrach v Londoni zavojuvala
fechtuvaĺnycia – ĺvivśka špažystka Jana Šemiakina. Prymitno,
ščo i čotyry roky tomu na Olimpiadi v Pekini peršu zolotu nahorodu ukrajinśkoji
zbirnoji zdobuly fechtuvaĺnyci – žinoča komanda šablistok.
Dyvuvatysia
tut ničomu: Ukrajina zavždy bula deržavoju z bahatymy fechtuvaĺnych tradycijamy. Vony
jduť šče v epochu kozactva, koly vminnia povodytysia z šableju cinuvalosia duže
vysoko. A
sportyvne fechtuvannia na terytoriji Ukrajini zarodylosia v kinci XVIII – na počatku
XIX stolittia. Z
1790 roku fechtuvannia jak obov´jazkova dyscyplina vykladalosia v morśkij školi
mičmaniv Mykolajeva, a takož kuĺtyvuvalosia v Charkovi, Odesi ta Kýevi.
Proslavyv
ridnu Ukrajinu velyký fechtuvaĺnyk počatku CHCH stolittia, charkiv´janyn Petro
Zakovorot – peršý ukrajinśký čempion svitu (Paryž, 1900 rik). Vin
išov poperedu svoho času – rozvyvav ryzykovane, strimke i dociĺne fechtuvannia,
z aktyvnym vkliučenniam usich m´jaziv. U
vici 65 rokiv vin peremih na peršomu oficijnomu čempionati Ukrajini v 1935 roci.
Syĺný
centr fechtuvannia buv u Ĺvovi, jaký u toj čas perebuvav pid vladoju Poĺšči. Same
v populiarnych ĺvivśkych sportyvnych klubach «Lehija», «Čerń», «Pohoń» zrosly
pryzery ICH Olimpijśkych ihor v Amsterdami (1928) i CH Olimpijśkych ihor u
Los-Andželesi (1932) u komandnych zmahanniach – Adam Pape i Tadeuš Fridrich.
Fechtuvannia
v radianśkij Ukrajini nerozryvno pov´jazane z im´jam olimpijśkoho čempiona,
špažysta Hryhorija Krissa. Vin
buv odnym iz najsyĺnišych fechtuvaĺnykiv svitu v period z 1964 po 1972 rik.
Na
joho rachunku zolota i sribna medali Olimpijśkych ihor (1964, 1968) v osobystij
peršosti, sribna ta bronzova medali Olimpijśkych ihor (1968, 1972) u komandnych
zmahanniach. Na
Čempionati svitu 1967 roku i Olimpijśkych ihrach 1968 roku vin rozdilyv radisť
peremoh z kýanynom Josypom Vitebśkym.
1960-70-ti
roky staly zolotym stolittiam dlia ukrajinśkoho fechtuvannia. U
1968 roci v Mechiko Viktor Sydiak stav olimpijśkym čempionom u komandnych
zmahanniach na šabliach. A
1972 rik prynis Viktoru zoloto na Olimpijśkych ihrach u Miuncheni v osobystomu
zaliku i sriblo v komandnij peršosti.
Viktor
Putiatin stav čempionom svitu v 1967 roci j sribnym pryzerom Olimpiad 1968 i
1972 rokiv u komandnij peršosti na rapirach. Šče
odyn vydatný rapiryst – ĺviv´janyn Vasyĺ Stankovyč – dviči pidnimavsia na
olimpijśký p´jedestal: u 1968 i 1972 rokach vin zavojovuvav sriblo v komandnij
peršosti. Takož
1972-j prynis bronzovu olimpijśku medaĺ u komandnych zmahanniach na špazi Serhiju
Paramonovu, čempionu svitu 1969 roku v komandnij peršosti ta sribnomu pryzeru
čempionatu svitu 1972 roku v osobystych zmahanniach.
Nazavždy
zalyšyvsia v istoriji fechtuvannia universal Volodymyr Smyrnov, čempion v
osobystomu zaliku ta sribný pryzer u komandnych zmahanniach na rapiri, bronzový
pryzer v komandnij peršosti na špazi Olimpijśkych ihor 1980 roku v Moskvi,
čempion svitu 1979, 1981 i 1982 rokiv. Smyrnov trahično
zahynuv na čempionati svitu 1982 roku. Joho im´jam
nazvana sportyvna škola z fechtuvannia v Kýevi.
Na
Olimpiadi 1988 roku v Seuli pryzeramy staly troje ukrajinśkych fechtuvaĺnykiv. Šablisty
Heorhij Pohosov i Serhij Minderhasov vyhraly sriblo v komandi, a špažyst
Mychajlo Tyško, takož u komandi, zavojuvav bronzu.
Z
nabuttiam Ukrajinoju nezaležnosti vse biĺše ukrajinśkych fechtuvaĺnykiv otrymalo
šans výty na mižnarodnu arenu. Peršý
hučný uspich prýšov u 1992 roci na Olimpijśkych ihrach v Barseloni, de četvero
ukrajinśkych fechtuvaĺnykiv zavojuvaly medali. Rapiryst
Serhij Holubyćký, čotyryrazový čempion svitu 1989, 1997, 1998, 1999 rokiv,
stav sribnym pryzerom, Serhij Kravčuk – bronzovym pryzerom u komandi špažystiv,
a Heorhij Pohosov i Vadym Hutcajt (nynišnij holovný trener zbirnoji Ukrajiny z
fechtuvannia) staly olimpijśkymy čempionamy v komandnij peršosti šablistiv.
Za
20 rokiv nezaležnosti Ukrajiny naši sportsmeny zavojuvaly biĺše sotni medalej
riznoho hatunku na čempionatach svitu ta Jevropy. Sered
nych varto osoblyvo vydilyty zoloti medali Čempionatu svitu 2003 roku v Havani
Volodymyra Lukašenka (šablia) ta Nataliji Konrad (špaha); bronzovu medaĺ Čempionatu
svitu 2005 roku v Lejpcyhu Oleha Šturbabina (šablia); sriblo čempionativ svitu
2006 i 2007 rokiv u čolovičoji i žinočoji zbirnych po špazi ta šabli.
Peremoha zbirnoji Ukrajiny v Pekini
Na
Olimpiadi 2004 roku v Afinach šablist Vladyslav Treťjak vyborov bronzu. A
čotyry roky tomu v Pekini žinoča šabeĺna komanda u skladi Oĺhy Charlan, Halyny
Pundyk, Oleny Chomrovoji ta Oĺhy Žovnir pidnialasia na najvyšču schodynku p´jedestalu
pošany. I
oś teper u Londoni himn Ukrajiny prozvučav na česť 26-ričnoji Jany Šemiakinoji –
šče odnijeji hidnoji predstavnyci ukrajinśkoho fechtuvannia.