Sprýav, bo velyčezný rynok buv poriad, bulo de zbuvaty svoju produkciju, pereškodžav, oskiĺky horodoćki cechy ne vytrymuvaly konkurenciji.

Do toho ž kožný ambitný remisnyk za vsiaku cinu prahnuv perejichaty v stolyciu kraju. Ščo j zumovylo fakt nečyslennosti cechiv mista.

Za danymy avtoriv narysu pro Horodok v istoriji mist i sil Ĺvivśkoji oblasti M. Aĺtšilera j V. Hrabovećkoho, 1578 r. u misti bulo vsioho 38 remisnykiv, z nych kovaliv — lyše dva, ševciv, tkačiv, kravciv — po čotyry, natomisť olijnykiv — 20 i četvero rybalok, ščo vkazuje na ahrarný charakter mista. Na počatku XVII st. na desiaty miśkych vulyciach stojalo až 82 budynky. Otže, Horodok buv zovsim ne velyčký.

30 veresnia — 30 žovt­nia 1655 r. u krovoprolytnych bojach bilia Horodka ob’jednana kozaćko-moskovśka armija na čoli z polkovnykom Kapustoju j bojarynom Buturlinym rozbyla poĺśke koronne vijśko. Opislia ĺvivśki miščany vidrazu zaproponuvaly B. Chmeĺnyćkomu vykup. Vijny druhoji polovyny XVII st. zavdaly velyčeznoji škody krajevi. Zokrema, pislia vziattia Horodka turećkym pašoju Omer-Ali 1672 r., misto bulo zrujnovano vščent. Postupovo vidbudovaný uprodovž XVIII st. Horodok pidniavsia z rujiny, prote teper poterpav vid naslidkiv zanepadu Reči Pospolytoji.  

Nový period v istoriji Horodoččyny rozpočavsia za avstrijśkoho panuvannia. Majetnosti starostva staly personaĺnoju vlasnistiu domu Habsburgiv, i jich rozprodaly vprodovž 1824-1832 rr. za 537 tys. zlotych. Spočatku imperatrycia Marija Terezija sankcionuvala podil zavojovanoho kraju na šisť velyčeznych cyrkuliv, sered jakych buv takož stolyčný ĺvivśký z 10-ma dystryktamy, zokrema Horodoćkym. 1775 r. kiĺkisť dystryktiv zmenšyly, Horodok stav častynoju Žovkivśkoho dystryktu. 1782 r. dystrykty likviduvaly, kiĺkisť cyrkuliv zrosla do 18, meži stolyčnoho Ĺvivśkoho cyrkulia obmežyly terenamy kolyšnich dystryktiv Horodok i Žovkva.

Strimký rozvytok mista sposterihaly pislia vprovadžennia samovriaduvannia 1867 r. koly Ĺvivśký cyrkuĺ bulo podileno na Ĺvivśký, Horodoćký, Žovkivśký povity; šče odnym povitovym centrom staly Rudky — jmovirno, prymcha hrafa Oleksandra Fredra (1793-1876) — klasyka poĺśkoji literatury j vyznačnoho poĺśkoho polityka, jaký rezyduvav poriad u Beńkovij Vyšni. Zauvažymo, ščo selyšče miśkoho typu Rudky teper je skladovoju častynoju Sambirśkoho, natomisť kolyšnij majetok O. Fred­ra — Horodoćkoho rajonu. 

Zhidno z perepysom naselennia 1900 r., u Horodoćkomu poviti meškalo 71,5 tys. osib, z nych katolyky schidnoho obriadu stanovyly 42 tys., rymo-katolyky — 20,9 tys., judeji — 7,1 tys.

Oskiĺky vprodovž biĺšoji častyny svojeji istoriji Horodok buv micno pryv’jazaný do Ĺvova, ce zumovylo j vysoký stupiń polonizaciji mista j usioho rehionu. Inte­resy ukrajinśkych miščan u ranniomoderný period u Horodku aktyvno vidstojuvalo ukrajinśke cerkovne bratstvo (zasnovane 

1591 r. na vzir Stavropihijśkoho bratstva). Prote v umovach monarchiji Habsburgiv vono ne dijalo. Rusyny Horodoćkoho povitu často znachodyly kavalok chliba u Ĺvovi, popovniujučy riady stolyčnoho proletariatu j batiariv. Ti ž, chto zalyšavsia, abo polonizuvalysia, abo perebuvaly pid syĺnym vplyvom moskvofiĺśkoji propahandy. Ne duže pereškodžala ciomu j počatkova škola z ukrajinśkoju movoju navčannia, jaku v Horodku vidkryly šče 1842 r. 

Pro riveń polonizaciji, zokrema, svidčyť statystyka vyboriv do Halyćkoho sejmu. Lyše odnoho razu — na peršych vyborach 1861 r. — v Horodoćkomu poviti peremahav rusyn, a same — bahatoričný paroch Horodka Lev Treščakivśký (1810-1874). Utim, oskiĺky oteć vyrizniavsia hostrym stavlenniam do poliakiv, sejmova biĺšisť dviči domahalasia skasuvannia joho mandata. 1866 r. na povtornych (tretich!) vyborach u ciomu okruzi peremih vijt Velykoji Vyšeńky (nyni s. Vyšeńka Mostyśkoho rajonu) Ivan Kovalyšyn. Jak komentuvalo joho vybir moskvofiĺśke «Slovo», «vpravdi ani čytaty, ani pysaty ne umije, za teje odnak jesť ščyrý rusyn, odarenný zdorovym rozumom i pravdyvym charakterom». Rozpočynajučy z 1867 r., povit predstavlialy v Sejmi vyniatkovo predstavnyky poĺśkoji menšyny. Tomu, nezvažajučy na suttievu perevahu ukrajinśkoho naselennia, pid ohliadom statystyky vyboriv do Sejmu Horodok stojav na odnomu rivni z Novym Sončem i Jaroslavom. 

1914 r. na počatku Peršoji svitovoji vijny tereny Horodoćkoho, Žovkivśkoho j Rava-Ruśkoho povitiv staly arenoju intensyvnych bojovych dij, vidomych v istoriji pid nazvoju «Horodoćka bytva». Možna skazaty, ščo, jak i 250 rokiv tomu, doliu Ĺvova znovu vyrišuvaly pid Horodkom. Pislia krovoprolytnych bojiv, jaki tryvaly z 7 do 12 veresnia 1914 r., avstrijśký heneraĺný štab nakazav prodovžyty vidstup.

Najhučniša podija mižvojennoho periodu — napad OUN na miśku poštu 1932 r., jaký zaveršyvsia stratoju bojovykiv Vasylia Bilasa j Dmytra Danylyšyna u Ĺvovi. Za ironijeju doli, jich schopyly ukrajinśki seliany. Oś ščo zhodom zhaduvav pro Horodoćký povit inšý učasnyk napadu Stepan Kuspiś: «Naselennia Horodeččyny bulo u velyčeznij biĺšosti ukrajinśke, ale bidne i krajno temne. Najbiĺš polityčno aktyvni buly moskvofily, ščo hurtuvalysia dovkola čytaleń «Obščestva im. Mychajla Kačkovśkoho», a bulo tych čytaleń nemalo. Perevažný zahal — ce p’janyci j zlodiji. Osvidomlennia Horodeččyny išlo duže tiažko, j idejni odynyci, ščo tam praciuvaly, vybyvalysia z syl. My probuvaly zakladaty po selach «Prosvity», «Sokoly», kooperatyvy, naviť i «Luhy», koly ne bulo inšoho vychodu. Ce jšlo, jak krov z nosa. Vyzbyruvaly my aktyvni j patriotyčni odynyci, ale biĺšisť zahalu hluzuvala z nych i z nas, šče j pakosti čynyly: obkradaly kooperatyvy, byly šybky v čytaĺniach. Moje vlasne selo [Stavčany] znane z najbiĺšoji zlodijni v poviti». Smerť V. Bilasa j D. Danylyšyna zminyla sytuaciju — Horodoččyna vmyť perestala pyty j švydko ukrajinizuvalasia.

4 hrudnia 1939 r. radianśka vlada vprovadyla nový administratyvný podil, unaslidok jakoho na terenach peredvojennoho Horodoćkoho povitu vynykly dva novi administratyvni centry: Komarne ta Janiv (z 1946 r. — Ivano-Frankove). Horodok i Komarne znajšlysia v skladi Drohobyćkoji oblasti, Janivśký — Ĺvivśkoji. 1959 r. radianśka vlada likviduvala Ivano-Frankivśký rajon, prote prýednala joho do Javorivśkoho. Rudky — častyna Horodoćkoho rajonu v 1963-1964 rr. Uprodovž 1962-1966 rr. do skladu Horodoćkoho rajonu vchodyv takož Mostyśký. Otže, terytorija sučasnoji Horodoččyny ostatočno sformuvalasia 1966 r.

Uzdovž trasy, jaka proliahaje miž Ĺvovom ta Peremyšlem, nyni vuźki kvartaly Horodka roztiahnulysia až na 10 kilomet­riv (očevydno, ce — naslidok kolyšnioji syĺnoji zaboločenosti miscevosti). Na vidminu vid susidnioho Mykolajeva, jaký zaznav karkolomnoho pidnesennia zavdiaky forsovanij industrializaciji, Horodok ne vidčuv prytoku velykych investycij, a tomu zalyšavsia ahrarnym mistečkom. Mabuť, najbiĺšym pidprýemstvom rajonu buv vijśkový aerodrom u Čerlianach. U konteksti permanentnoho znyščennia oboronnoho potencialu krajiny aerodrom zakryly na počatku 

2000-ch. Jak povidomliaje sajt Horodoćkoji rajonnoji rady, na joho terytoriji kompanija «Perspektyva plius» stvoriuje promyslový park «Čerliany». Proekt z rozrachunku 1,76 mln. dolariv SŠA na hektar plošči planujuť realizuvaty do 2015 r.

Ekonomična statystyka rajonu elektronnych resursiv orhaniv vlady Horodoćkoho rajonu vkraj ne prozora Prypuskajemo, ščo teper najuspišnišym pidprýemstvom rajonu je TOV «Jablunevý dar», jake, specializujučyś na vyrobnyctvi jablučnoho koncentratu ta fruktovych syropiv, verbuje robitnykiv na terytoriji vsioho rajonu.

U mistečku Velyký Liubiń dije spyrtzavod, a takož sanatorij. Oś jak opysuvav ozdorovnyciu 

M. Orlovyč u svojemu vidomomu putivnyku Halyčynoju 1914 r.: «Ulitku na dvirci omnibusy, 40 hel., do viddalenoho na 2 km kupaĺnoho zakladu. Zaklad skladajeťsia z kiĺkoch vill, mineraĺnych basejniv, kaplyci, džerel, muzyčnoho kiosku, roztašovaný na rivnyni sered velykoho parku nad Vereščyceju. Za vmistom sirky tutešni džerela vvažajuť najsyĺnišymy v Jevropi. Vidviduvannia — bl. 2000 ščoroku, čymalo dojiždžaje zi Ĺvova, zvidky osob­lyvo na vychidni prybuvaje čymalo turystiv. Za sezon — 4 koncerty, festyny, zabavy z tanciamy. V zakladi — hoteĺ, dvi restavraciji i moločarnia. Taksa 8 koron. Na žadannia zariad vysylaje bezplatni iliustrovani prospekty».

Jak i v inšych prykordonnych rajonach, čymalo meškanciv výichalo na zarobitky abo žyve z kontrabandy. Zhidno zi zvitom Deržavnoji služby statystyky Ukrajiny, stanom na 1 sičnia 

2013 r. naselennia Horodoćkoho rajonu — 69 304, Horodka — 15 959 osib.

Choč u misti dije krajeznavčý muzej, use ž, za vyniatkom starodavnich kostelu j monastyria francyskanciv, vono ne može pochvalytysia značnoju kiĺkistiu pam’jatok. Z cioho pohliadu najbiĺšoju okrasoju rajonu je Komarne, pro jake rozpovimo nastupnoho razu.

Palac baroniv Brunićkych u Velykomu Liubeni. Foto: galtur.com.ua